Divanu Lugati’t-Türk’te yapılandırmacı yaklaşım uygulamaları
Doç. Dr. Zekerya BATUR
Uzm. Kadir DURU
Özet
Türk dilinin ve kültürünün en önemli yapıtaşlarından biri Kaşgarlı Mahmud’un 1074 yılında yazımını tamamlayarak Ebûl Kasım Abdullah’a sunduğu “Divânü Lûgati’t-Türk (DLT)” adlı eseridir. Bu bağlamda, Kaşgarlı Mahmud’un eserine sadece bir “sözlük” olarak bakmak, DLT’nin derinlemesine incelenmesiyle fark edilebilecek pek çok değerli bilginin göz ardı edilmesine sebep olacaktır. Bu sebeptendir ki Kaşgarlı’nın eseri tek yönlü olarak değerlendirilmemelidir. Eser, başta dil bilimi olmak üzere, pedagojik, sosyolojik, coğrafî, tarihî ve iktisadî alanın uzmanları tarafından tekrar tekrar incelenip farklı açılardan değerlendirilerek bütün unsurlarıyla derinlemesine incelenmeli ve eserden gerektiği ölçüde yararlanılması gerektiği düşünülmektedir. u bağlamda, bu çalışmada da DLT, Türkçe öğretimi alanında 2005 yılından bu yana ülkemizde uygulanan “Yapılandırmacı Yaklaşım”ın temel ilkeleri ve uygulama metotları açısından incelenerek Kaşgarlı Mahmud’un eserinde “Yapılandırmacı Yaklaşım”ın uygulama örneklerinin nasıl kullanıldığı belirlenmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda çalışma, tarama modelinde olup doküman incelemesine dayalı olarak yapılmıştır. Çalışmada “Yapılandırmacı Yaklaşım”ın ilkeleri ve uygulama örnekleriyle bu ilke ve örneklerin öğretmen kılavuz kitapları ve ders kitaplarına nasıl yansıdıkları belirlenerek DLT’de bu ilke ve uygulama örneklerinin ne ölçüde ve nasıl kullanıldıkları karşılaştırılmış ve metin taramaları yoluyla betimsel bir çalışma yapılarak DLT’de kullanılan “Yapılandırmacı Yaklaşım”ın uygulamaları belirlenmeye çalışılmıştır. Eser, sözlük olarak düşünülmemelidir. Bu bağlamda eserdeki örnekler, yeni nesille tanıştırılmalıdır. Eğitim ve öğretim ortamında kullanılmalıdır. Bu nedenle, esere sadece bir sözlük gözüyle bakılmamalıdır.
Anahtar Kelimeler: Divânü Lûgati’t-Türk (DLT), Yapılandırmacı Yaklaşım, Uygulama, İlke.
Makalenin tamamına erişmek için lütfen linki tıklayın: Divanu Lugati’t-Türk’te yapılandırmacı yaklaşım uygulamaları