Uygur şiveleri üzerine

Gulam GOPURİ

Şiveler bir millette ortak olan millî dilin temelidir. Bazı millî diller, birkaç şivenin uzun yıllar boyunca etkileşmesi ve aralarındaki farklılıkların azaltıp ortaklıkların çoğalmasıyla, birbirine yaklaşması sonucunda, belirli bir şivenin temel kabul edilmesiyle şekillenir. Temel alınan bu şive dilcilikte “lokomotif diyalekt” diye adlandırılır. Örneğin; bugünkü Uygur dili Kaşgar, Aksu, Kumul, Turfan, İli ve Urumçi şivelerini kapsayan merkezî diyalekt temelinde şekillenmiştir. Urumçi şehri XX. asrın başlarından bu yana Uygur halkının siyasî, iktisadî ve kültür merkezi olduğu için Urumçi telaffuzu bugünkü Uygur dilinin lokomotif telaffuzu kabul edilmiştir.

Makalenin tamamına erişmek için lütfen linki tıklayın: Uygur şiveleri üzerine