Altay bölgesi Türk halklarında Şaman başlıkları

Dr. Kevser GÜRCAN YARDIMCI

Özet

Şaman’ın ayinlerinde, öteki dünya yaratıkları ve Tanrılar/ruhlarla etkili bir iletişime
geçmeden önce, hem kendisinin hem de bu duruma inanarak aslında ritüellerin bir parçası
haline gelen topluluk bireylerinin duygusal ve zihinsel olarak hazırlanmaları gerekmektedir.
Ayinin sebebi ve şekli ne olursa olsun, donanımlı bir Şaman giysisi ortama olağandışı ve
sihirli boyut katmada en etkili görsel materyal durumundadır. Başlıkları da Şaman’ın
ritüellerini gerçekleştirmek için ihtiyaç duyduğu kutsal malzemelerin başında gelmektedir.
Şaman inanç sisteminde insan ne görünüm verirse o şeye dönüşebilir. Bazen sadece basit bir
unsur bile bunun için yeterli olabilmektedir. Örneğin, bir kartal tüyü, Şaman’a uçma yetisi
kazandıracak bir güç haline gelebilmektedir. Başlıklar, her Şaman’ın kendine özgü olmasına,
topluluklara, Şaman’ın deneyimine ve yapılan ayinin cinsine göre değişiklik göstermesine
rağmen belli bir disiplin çerçevesinde hazırlandıklarından, bazı ortak özelliklere sahiptirler.
Türk halklarının yaşadığı ve Asya-Sibirya bölgesi Şaman başlıkları geyik, kuş ve ayı
simgeselliği ile karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmada Altay bölgesinde yaşayan Türk
halklarından Altay, Hakas/Kaçin Tuva ve Karagas/ Tofalar’a ait Şaman başlıklarından
örneklere yer verilerek biçimsel ve ikonografik açıdan değerlendirilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Şaman, Türk Şamanizmi, Şaman Başlıkları

Makalenin tamamına erişmek için lütfen linki tıklayın:Altay Bölgesi Türk Halklarında Şaman Başlıkları