Eski Uygurca Uṣṇīṣavijayā-nāma-dhāraṇī üzerine

Dr. Uğur UZUNKAYA

Özet

Eski Uygurca yazın Budizmin çeşitli ekollerinden birçok tercüme eseri ihtiva etmektedir. Mahāyāna Budizmi ve Mahāyāna’nın bir şekli olarak gelişen Ezoterik Budizme ait tercüme eserler de bunlar arasında yer almaktadır. Bu çalışmanın konusunu oluşturan Ezoterik Budist inanç ve uygulamalara ilişkin unsurları içeren dhāraṇī sūtralardan biri de Sanskritçe Ārya-sarva-durgati-pariśodhanauṣṇīṣavijayā-nāma-dhāraṇī’dir. Bu eser, yedinci yüzyılın ikinci yarısında yaşamış olan Buddhapāli (佛陀波利 Fotuoboli) tarafından 佛頂尊勝陀羅尼經 Foding zunsheng tuoluoni jing ‘Buddha Tacı’nın En Üstün Dhāraṇī Sūtrası’ (Taishō 967, c. 19) adıyla Çinceye tercüme edilmiştir. Metnin Tibetçesi ‘Phags pa ngan ‘gro thams cad yongs su sbyong ba gtsug tor rnam par rgyal ba zhes bya ba’i gzungs (Tōhoku 597) başlığını taşımaktadır. Eski Uygurca Ārya-sarva-durgati-pariśodhana-uṣṇīṣavijayānāma-dhāraṇī Berlin-Brandenburg Bilimler Akademisi’ndeki Turfan Koleksiyonu’nda korunan blok baskı fragmanlardan oluşmaktadır. Bu Eski Uygurca eser F.W.K. Müller tarafından Turfan Koleksiyonu’ndaki blok baskı fragmanlar temelinde Uigurica II neşri içinde yayımlanmıştır. Bu çalışmada Eski Uygurca Ārya-sarva-durgati-pariśodhana-uṣṇīṣavijayā-nāma-dhāraṇī hakkında yapılan çalışmalara ve muhtevasına değinilecek, sonrasında metnin yazım özelliklerinden bahsedilecektir. Bunlara ilaveten bu metnin daha önce neşredilmemiş olan fragmanlarının yazı çevirimi ve harf çevirimleri yapılacaktır.

Anahtar kelimeler: Orta Asya Türk Budizmi, Eski Türkçe, Eski Uygurca Uṣṇīṣavijayā-nāmadhāraṇī, dhāraṇī sūtralar.

Makalenin tamamına erişmek için lütfen linki tıklayın: Eski Uygurca Uṣṇīṣavijayā-nāma-dhāraṇī üzerine