Büyük Han Mengü’nün devlet anlayışı ve İlhanlı devleti kuruluşunda etkisi

Ankhbayar DANUU

Özet

Büyük Moğol Devletinin yönetimi, uzun yıllar boyunca süren ihtilaf ve çatışma sonunda Öğetey hanedanından Tului ailesine geçmiştir. Mengü Han da bu durumdan faydalanarak Moğol İmparatorluğu, daima Tului ailesinin hakimiyeti altında olmasını sağlamaya yönelik idari taksimatı da gerçekleştirmiştir. Bunun dışında siyasi, iktisadı ve kültürel alanlarda köklü bir reform uygulamakla beraber devlet kadrosuna da önemli değişiklikler yapmıştır. Bu reform niteliğnde icraalar sonucu olarak Büyük Moğol Devleti artık bir İmparatorluk haline gelmiştir.
Böylece, Mengü Han’ın devlet anlayışı çerçevesinde 1251-1254 yıllar arasında Moğol İmparatorluğu’nda yapılan reform ve değişim neticesi olarak İlhanlı Devleti kurulmuştur. Makalemiz, Mengü Han’ın devlet anlayışı ve reformları, Moğol İmparatorluğu yönetimi üzerindeki Tului ailesi inisiyatifınin ebedileştirmesi hedefini meşrulaştırmakla beraber Yakın Doğu’da kurulan şübe devleti – İlhanlı Devleti kuruluşuna olan tesire değinilmiştir.

Anahtar kelimeler: Mengü Han, Hülegü Han, İlhanlı devleti, Dış politikası, reformlar

Makalenin tamamına erişmek için lütfen linki tıklayın: BÜYÜK HAN MENGÜ’NÜNDEVLET ANLAYIŞI