İslamiyet öncesi Türk Sanatı’nda Şamanizm’in etkisi

Prof. Dr. Ahmet Dalkıran

ÖZET

Günümüz Türkiye’sinin sosyo-kültürel yaşamında İslam dinine rağmen eski Türk inancının tesirlerinin hala sürmesi, araştırmacıların dikkatini çekmiş ve konu birçok kez incelenmiştir.

Ancak, Türk kültür hayatı üzerinde bu kadar derin izler bırakmış olan eski Türk inancının İslamiyet Öncesi Türk sanatı üzerindeki etkileri konusundaki araştırmaların kısır kaldığı görülmüştür.

Bu nedenle literatür taraması sonucunda, Şamanizm genel hatlarıyla ele alınarak Türk kültüründe Kamlık geleneği incelenmiş, bu geleneğin, İslamiyet Öncesi Türk sanatı içersinde değerlendirilen Hun, Göktürk ve Uygur sanatları
üzerindeki etkileri ortaya konularak bu alandaki açığın bir nebze olsun giderilmesi düşünülmüştür.

Araştırma sonunda elde edilen bulgulardan; Hun ve Göktürk sanatlarının, hayvan ana/ata kültü gibi ilkel inançların Şamanizm içerisinde sistemleşmesinden meydana gelen hayvan üslubu ile tamamen Şamanizm inancından beslendiği Uygurlarınsa Budizm ve Maniheizm dinlerinin etkisinde bir sanat ortaya koydukları belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Şamanizm, Şaman, Kam, İslamiyet Öncesi, Türk Sanatı.

Makalenin tamamına erişmek için lütfen linki tıklayın: İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK SANATI’NDA