1930’lu yıllarda Kaşgar’da çıkan “Şerqi Türkistan hayatı”, “Erkin Türkistan” ve “Yengi hayat” gazetelerindeki bazı şiirler

Alimcan İnayet

ÖZET
Ceditçilik hareketinin etkisiyle 20. yüzyılın başlarından itibaren Doğu Türkistan’ın çeşitli bölgelerinde çok sayıda gazete ve dergi çıkarılmaya başlamıştır. “Şerqî Türkistan Hayati”, “Erkin Türkistan”, “Yeñi Hayat” gazeteleri bunların bazılarıdır. 1930’lu yıllarda çıkarılan söz konusu gazetelerin dili Çağatay Uygur Türkçesi, Türkiye Türkçesi, Tatar Türkçesi, Özbek Türkçesine ait unsurlarından oluşturulmuş karma dil özelliği göstermektedir.
Ayrıca, bu gazetelerde çok sayıda şiir basılmış olup, bunlar çağdaş Uygur şiirinin ilk ürünleri sayılır. Çağatay şiiri nazım biçimlerinin yanı sıra, halk edebiyatı nazım biçimleriyle de düzelenmiş bu şiirlerde ilim, eğitim, uyanma, özgürlük, adalet, eşitlik, birlik beraberlik gibi sosyal muhtevalı tema ve konular işlenmiştir. Bu makalede söz konusu üç gazetede basılmış şiirler bir araya getirilmiş,  transkripsiyonu yapılmış ve genel bir değerlendirmeye tabi tutulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Ceditçilik, Uygur, Kaşgar, Erkin Türkistan, Yeñi Hayat, Gazet.

Makalenin tamamına erişmek için lütfen linki tıklayın:  1930’LU YILLARDA KAŞGAR’DA ÇIKAN “ŞERQÎ TÜRKİSTAN HAYATI”, “ERKİN TÜRKİSTAN” VE “YEÑGİ HAYAT” GAZETELERİNDEKİ BAZI ŞİİRLER

Kaynak: Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi